Μέχρι πριν από μερικά χρόνια, ο μόνος τρόπος που είχαν οι επιστήμονες που με μελετούν -ανθρώπινε φίλε μου- για να σκιαγραφήσουν τις σκέψεις και να προσδιορίσουν κατά προσέγγιση τις προσδοκίες μου ήταν η συμπεριφορική μελέτη.
Με έβαζαν αντιμέτωπο με ένα ερέθισμα και παρατηρούσαν τον τρόπο που αντιδρούσα: τη γλώσσα του σώματός μου, τις εκφράσεις και τις αδιόρατες «κυνικές χειρονομίες», τις τελικές επιλογές μου. Ηταν ένας τρόπος αρκετά αποτελεσματικός, αλλά εργαστηριακά ανεπαρκής. Μέχρι που ένας από αυτούς, ο Γκρέγκορι Μπερνς (Gregory S. Berns), αφεντικό μου, καθηγητής Νευροοικονομικής στο πανεπιστήμιο του Έμορι (Emory University School of Medicine, Ατλάντα ΗΠΑ) και συγγραφέας του σπουδαίου βιβλίου «Πώς αγαπάνε τα σκυλιά μας: ένας νευροεπιστήμονας και ο υιοθετημένος σκύλος του αποκωδικοποιούν τον κυνικό εγκέφαλο», κατέβασε μια άλλη ιδέα.
Χρειάστηκαν μήνες προεργασίας. Η απαράβατη προϋπόθεση ήταν να μην εξαναγκαστώ να κάνω κάτι που θα με έκανε να μην αισθάνομαι άνετα. Και επειδή τα σκυλιά δεν είναι συνηθισμένα να κάθονται ακίνητα στον μαγνητικό τομογράφο, επιστρατεύτηκαν έμπειροι εκπαιδευτές και πολλή υπομονή μέχρι να μάθω αυτό που ακόμη και για έναν άνθρωπο είναι δύσκολο: να μένω ασάλευτος μέχρι το μηχάνημα να μετρήσει τις αντιδράσεις μου, σε νευρωνικό επίπεδο αυτήν τη φορά!
Το αφεντικό μου έμεινε ενθουσιασμένο από τα πρώτα ευρήματα! Ανακάλυψε ότι εμείς τα σκυλιά έχουμε ένα κοινό σημείο στον εγκέφαλό μας με εσάς τους ανθρώπους. Λέγεται «κερκοφόρος πυρήνας», είναι γεμάτος ντοπαμινικούς υποδοχείς (η ντοπαμίνη είναι μια οργανική ουσία που λειτουργεί στον εγκέφαλο ως νευροδιαβιβαστής, επιτρέποντας στα νευρικά κύτταρα να επικοινωνούν μεταξύ τους, και το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι ότι εκκρίνεται όταν αισθανόμαστε ευτυχία και απόλαυση) και λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο όπως και μέσα στο δικό σας κεφάλι.
Το αφεντικό μου, μάλιστα, υποστηρίζει ότι οι αντιδράσεις του κερκοφόρου πυρήνα είναι τόσο εύκολα κατηγοριοποιήσιμες, ώστε να λειτουργούν ως «μεταφραστής» των ιδιαίτερων προτιμήσεών μας. Αν ένα φαγητό μάς αρέσει περισσότερο ή ένα παιχνίδι μάς κάνει να αναστατωνόμαστε από τη χαρά μας, ο κερκοφόρος πυρήνας «προδίδει» τις αντιδράσεις μας προτού αυτές συμβούν καν.
Έτσι λοιπόν, αφού καμιά δεκαριά τετράποδοι σύντροφοί μου μπήκαν μετά από εμένα στον τομογράφο, για να υπάρχει ένα «πλήρες επιστημονικό δείγμα», το αφεντικό μου κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο εγκέφαλος ο δικός μου και ο δικός σας λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο. Αυτό, στη δική τους, επιστημονική διάλεκτο ονομάζεται «λειτουργική ομολογία» και μπορεί -λένε- να είναι η πρώτη εργαστηριακή απόδειξη ότι τα σκυλιά έχουν ανθρωποειδή συναισθήματα…
Καταλαβαίνετε, βέβαια, πόσο σημαντική είναι αυτή η ανακάλυψη. Αν αποδειχτεί πειραματικά ότι έχουμε συναισθήματα, πάει περίπατο η αντίληψη που διατηρούν ακόμα ορισμένοι από εσάς ότι τα ζώα είναι «περιουσιακά στοιχεία». Το θείο δώρο των συναισθημάτων σημαίνει ότι δεν έχετε το δικαίωμα ούτε να μας τεμαχίζετε στα τραπέζια των νεκροτομείων ούτε να μας βασανίζετε στα εργαστήρια των καλλυντικών ή των νοσοκομείων «για το καλό της επιστήμης».
Υποψιάζομαι ότι αυτή η ανακάλυψη θα γίνει αφορμή για έριδες και εμφυλίους. Θα εμφανιστούν πάλι από το πουθενά οι «Καρτεσιανοί», για να μας πουν ότι τα ζώα δεν είναι τίποτε άλλο από «αυτόματα», δασκαλεμένα από το DNA τους να κάνουν μερικές, ενστικτώδεις ακολουθίες κινήσεων και αυτό είναι όλο. Θα τους σιγοντάρουν οι ζηλωτές που πιστεύουν ότι ο Θεός έδωσε ψυχή μόνο στον άνθρωπο, και μαζί της του παραχώρησε το δικαίωμα να εξουσιάζει τυραννικά το ζωικό βασίλειο.
Αλλά, μη γελιέστε.
διαφήμιση
Ο κύβος ερρίφθη. Σύντομα θα γίνει κτήμα της ανθρωπότητας αυτό που ξέρουν ήδη όλοι οι φιλόζωοι: αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν.
Αμφιβάλλετε;
Πώς αντιλαμβάνονται οι σκύλοι τον κόσμο;
«Ζω. Το ξέρω όμως;» Έχουν υπαρξιακά οι τετράποδοι;
Σκυλιά που εντοπίζουν καρκίνους
«Στη δύση της σκυλίσιας ζωής μου»
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ