Οταν ήταν παιδί, τη δεκαετία του 1920 στο Νιου Τζέρσι, σε κάθε γάτα έβλεπε έναν σύμμαχο. Μαζί κυνηγούσαν τα ποντίκια-κλέφτες των τροφίμων στο μικρό μπακάλικο που διατηρούσαν οι γονείς του. Ο πρώτος γάτος που πέρασε το κατώφλι του σπιτιού του ως συγκάτοικος ήταν ο Loco (στα Ισπανικά σημαίνει τρελός), ένας υπερδραστήριος γκρίζος αδέσποτος τον οποίο είχε μαζέψει σε άθλια κατάσταση από τους δρόμους της Αστόριας. Ηταν στα τέλη της δεκαετίας του ’40. Ο Walter Chandoha είχε υπηρετήσει ως φωτογράφος μάχης στον Ειρηνικό ακολουθώντας τα αμερικανικά στρατεύματα, είχε σπουδάσει μάρκετινγκ στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, ήταν νιόπαντρος και έψαχνε απεγνωσμένα δουλειά. «Σου τηλεφώνησαν από το περιοδικό Look», του είπε ένα βράδυ η γυναίκα του, Μαρία, μόλις εκείνος επέστρεψε στο φτωχικό διαμέρισμά τους. «Χρειάζονται φωτογραφίες γάτων».

Φωτογράφιση στο στούντιό του, το 1961, µε βοηθό τον γιο του Ενρίκο.

Ηταν αναπόφευκτο. Ο Loco έγινε το πρώτο… μοντέλο του. Από εκείνη τη μέρα ο Chandoha δεν σταμάτησε ποτέ να απαθανατίζει τη γατίσια ζωή, καταφέρνοντας έτσι όχι μόνο να ζήσει αξιοπρεπώς την οικογένειά του (απέκτησε έξι παιδιά), αλλά και να εκπληρώσει τις καλλιτεχνικές του ανησυχίες. Σήμερα -σχεδόν επτά δεκαετίες και χιλιάδες «κλικ» μετά-, στα 95 του χρόνια, εξακολουθεί να στρέφει το φακό του στα αγαπημένα του ζώα. Η ζωή του, βέβαια, δεν είναι πια ίδια. Η Μαρία έχει πεθάνει, τα παιδιά του έχουν τραβήξει τον δικό τους δρόμο. «Η μόνη σταθερή παράμετρος στην καθημερινότητά μου είναι οι γάτες, οι πιο πιστοί σύντροφοί μου», μου είπε στη διάρκεια της κουβέντας μας. Δέχτηκε με χαρά να δώσει συνέντευξη σε μια ελληνική εφημερίδα, με αφορμή την κυκλοφορία του καινούργιου λευκώματός του, «Α cat photographer», από τις εκδόσεις Aperture. «Δεν έχω έρθει ποτέ στη χώρα σας, μακάρι να μπορέσω κάποια στιγμή να την επισκεφθώ, αλλά μου αρέσουν τα φαγητά σας, όπως ο μουσακάς. Αλήθεια, τι σημαίνει “Kathimerini” στη γλώσσα σας;»

Photograph from Walter Chandoha: The Cat Photographer (Aperture, 2015)

Πόσο δύσκολο ήταν να φωτογραφίζει ζώα – και δη τις συχνά ατίθασες και ανυπάκουες γάτες; «Πάρα πολύ», επιβεβαιώνει. «Ειδικά όταν μια εικόνα πρέπει να πληροί τις δικές μου, αυστηρές προδιαγραφές: η έμφαση να δίνεται στο ζώο, να μην αποσπούν την προσοχή του θεατή στοιχεία από το φόντο και το αποτέλεσμα να μην έχει ατέλειες. Δεν είναι πολλές οι φορές που πέτυχα και τα τρία, για να είμαι απολύτως ειλικρινής». Τι έμαθε από τις γάτες όλες αυτές τις δεκαετίες; «Να είμαι ανεξάρτητος, να στηρίζομαι στον εαυτό μου και να βλέπω τη θετική πλευρά των πραγμάτων. Μια γάτα δεν ξέρει από “όχι” και “μη”. Αν θέλει κάτι, θα γυρίσει τον κόσμο ανάποδα για να το καταφέρει. Δεν είναι σπουδαίο μάθημα αυτό και για μας τους ανθρώπους;»

Photograph from Walter Chandoha: The Cat Photographer (Aperture, 2015)

Και από τις δεκάδες γάτες με τις οποίες συμβίωσε -και φυσικά φωτογράφισε- ποια του λείπει περισσότερο; «Η Mitzi, που δυστυχώς πέθανε πριν από λίγους μήνες. Οι γάτες μας ανέκαθεν είχαν πρόσβαση παντού στο σπίτι μας, εκτός από το υπνοδωμάτιό μας. Εκείνη ήταν η πρώτη που κατάφερε να σπάσει το… εμπάργκο και να κοιμηθεί μαζί μου. Δεν της χαρίστηκε αυτό το δικαίωμα. Το διεκδίκησε με πείσμα και το κέρδισε με την επιμονή της. Μετά το θάνατο της γυναίκας μου ήταν το μοναδικό θηλυκό που μοιράστηκε μαζί μου τη ζεστασιά του κρεβατιού μου…»

Αναδημοσίευση από το «Κ» της Κυριακάτικης Καθημερινής

διαφήμιση

Photograph from Walter Chandoha: The Cat Photographer (Aperture, 2015)

Διαβάστε επίσης

«Όσα μου έμαθαν οι γάτες», γράφει η Τασούλα Επτακοίλη

Ο «καλλιτέχνης» Uggie, από τα αζήτητα στο Χόλιγουντ

Πώς ένας σκύλος, ένας καλλιτέχνης & ένα άδειο σπίτι μας φτιάχνουν τη μέρα

Πίνακας ζωγραφικής με γάτες πωλήθηκε 800.000 ευρώ

Δώστε τέλος στα πειράματα σε σκύλους, λέει ο Moby.

To ζωντανό βιβλίο των γάτων

Photograph from Walter Chandoha: The Cat Photographer (Aperture, 2015)