Οι σκύλοι και οι γάτες δεν χρησιμοποιούν τα δόντια τους μόνο για να φάνε. Τα δόντια είναι απαραίτητα εργαλεία για να κουβαλούν, να τραβούν και να μασούν πράγματα, για να παίζουν και για να έχουν μια δραστήρια ζωή. Τα δόντια για τους σκύλους και τις γάτες είναι τόσο σημαντικά όσο τα χέρια για τον άνθρωπο. Όπως και οι άνθρωποι, οι σκύλοι και οι γάτες γεννιούνται χωρίς δόντια και αλλάζουν δύο οδοντοστοιχίες στη ζωή τους,. Όταν εμφανίζονται τα βρεφικά (νεογιλά) δοντάκια είναι ένδειξη ότι μπορούμε σιγά-σιγά να εισάγουμε στερεή τροφή στο μενού τους.

Τα πρώτα δόντια

Οι τομείς είναι τα πρώτα νεογιλά δόντια που φυτρώνουν από τα ούλα μεταξύ της δεύτερης και τρίτης εβδομάδας ζωής. Ακολουθούν οι κυνόδοντες και τέλος οι προγόμφιοι, οι οποίοι φυσιολογικά φυτρώνουν μεταξύ της τέταρτης και της δωδέκατης εβδομάδας ζωής. Συνολικά, τα κουτάβια αποκτούν 28 νεογιλά δόντια και τα γατάκια 26.

Ώρα για αλλαγή δοντιών

Τα νεογιλά δόντια αρχίζουν να πέφτουν από τον τρίτο μήνα ζωής για να αντικατασταθούν από μόνιμα ενήλικα δόντια. Τα πρώτα δόντια που πέφτουν είναι οι κοπτήρες (τομείς), και στη συνέχεια οι προγόμφιοι και οι κυνόδοντες. Τα κουτάβια δεν έχουν γομφίους.

Η αλλαγή της οδοντοστοιχίας συνήθως ολοκληρώνεται μέχρι τον έβδομο ή τον όγδοο μήνα ζωής. Όσο πιο μεγαλόσωμο είναι το ζώο τόσο πιο γρήγορα εμφανίζονται συνήθως τα καινούρια δόντια. Πλέον, στην ηλικία των 8 μηνών, το κουτάβι έχει, συνήθως, 42 ολοκαίνουρια δόντια και το γατάκι 30.

Όταν τα νεογιλά δόντια πέφτουν δεν υπάρχει  λόγος ανησυχίας αν δεν τα βρείτε στο πάτωμα, στο κρεβάτι του ή μπηγμένα σε κάποιο παιχνίδι. Είναι πολύ συνηθισμένο και απολύτως φυσιολογικό να καταπιεί το ζωάκι κάποια από αυτά.

Οι ρίζες των νεογιλών δοντιών συνήθως διαλύονται και απορροφώνται από τα ούλα, όταν φυτρώνουν τα μόνιμα δόντια.

Προσοχή

• Εάν η ρίζα δεν απορροφηθεί, το νεογιλό δόντι θα παραμείνει, κάτι που μπορεί να προκαλέσει το σχηματισμό πλάκας ανάμεσα στα δύο δόντια που αλληλεπικαλύπτονται. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε περιοδοντική νόσο.
• Εάν ένα νεογιλό δόντι δεν πέσει ενώ φυτρώνει το μόνιμο δόντι, χρειάζεται γνωμάτευση από χειρούργο κτηνίατρο καθώς μπορεί να χρειαστεί εξαγωγή.

Τα «κανονικά» δόντια και η λειτουργία τους

Οι περισσότεροι σκύλοι και γάτες έχουν ολοκληρωμένη μόνιμη οδοντοστοιχία μέχρι τους 6-8 μήνες. Υπάρχει κάποια διαφοροποίηση ανάλογα με τη φυλή, αλλά οι περισσότεροι ενήλικοι σκύλοι έχουν 42 δόντια και οι περισσότερες ενήλικες γάτες έχουν 30, από τα οποία τα τελευταία που φυτρώνουν είναι οι γομφίοι.

Illustration courtesy of WALTHAM® Center for Pet Nutrition | All rights reserved.

Το κάθε δόντι είναι σχηματισμένο και τοποθετημένο στη γνάθο με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτελεί μια συγκεκριμένη λειτουργία.

A ΓΟΜΦΙΟΙ: Βρίσκονται στο πίσω μέρος της γνάθου και χρησιμοποιούνται για να συνθλίβουν και να αλέθουν.

B ΠΡΟΓΟΜΦΙΟΙ: Χρησιμοποιούνται για τον τεμαχισμό και το μάσημα του φαγητού – όταν χρησιμοποιούν αυτά τα δόντια, οι σκύλοι και οι γάτες συνήθως γέρνουν το κεφάλι τους στο πλάι.

Οι γομφίοι και οι προγόμφιοι επιτρέπουν στους σκύλους να συμπεριλάβουν φυτικές τροφές στο διαιτολόγιό τους, αν χρειαστεί.

διαφήμιση

Γ ΚΥΝΟΔΟΝΤΕΣ: Χρησιμοποιούνται από τα ζώα για να συγκρατούν αντικείμενα στο στόμα τους και για να τρυπούν. Οι σκύλοι αλλά και οι γάτες έχουν 2 ζεύγη μεγάλων κυνόδοντων.

Δ ΤΟΜΕΙΣ (Κοπτήρες): Βρίσκονται στο μπροστινό τμήμα της γνάθου και χρησιμοποιούνται για ροκάνισμα. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για το ξεκοκάλισμα του κρέατος, καθώς και για την περιποίηση του τριχώματος από το ζώο. Σκύλοι και γάτες έχουν, φυσιολογικά, 6 ζεύγη τομείς.

Illustration courtesy of WALTHAM® Center for Pet Nutrition | All rights reserved.

Σύγκλειση Οδοντοστοιχίας

Η σύγκλειση της οδοντοστοιχίας του σκύλου ή της γάτας σας είναι ο τρόπος με τον οποίο τα δόντια του εφαρμόζουν μεταξύ τους όταν η άνω και κάτω γνάθος κλείνουν εντελώς. Στα περισσότερα ζώα, όταν οι γνάθοι κλείνουν, οι άνω τομείς μόλις που καλύπτουν και εφάπτονται με τους κάτω τομείς (κλείσιμο «ψαλίδι») και αυτό είναι το επιθυμητό.

Αυτό είναι το φυσιολογικό κλείσιμο («ψαλίδι»): όταν οι γνάθοι κλείνουν, οι άνω τομείς μόλις που καλύπτουν και εφάπτονται με τους κάτω τομείς.

Στην περίπτωση που οι τομείς στην οδοντοστοιχία του εφάπτονται πλήρως (επίπεδο κλείσιμο) αντί απλώς να αλληλεπικαλύπτονται, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα οι τομείς του να φθαρούν πιο γρήγορα.

Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα ευθυγράμμισης των γνάθων είναι ο βραχυγναθισμός ή ο προγναθισμός. Και στις δύο αυτές δυσπλασίες τα δόντια αλληλεπικαλύπτονται αλλά δεν εφάπτονται, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα όταν το ζώο τρώει.

Βραχυγναθισμός: Εμφανίζεται όταν η άνω γνάθος είναι μακρύτερη από την κάτω γνάθο.

Προγναθισμός: Εμφανίζεται όταν η κάτω γνάθος είναι μακρύτερη από την άνω γνάθο.

Φροντίδα των δοντιών

Όπως και ο άνθρωπος έτσι και οι τετράποδοι αντιμετωπίζουν ποικίλα οδοντικά προβλήματα, όπως π.χ. νεογιλά δόντια που δεν πέφτουν, ανωμαλία σύγκλεισης γνάθου, συσσώρευση πέτρας και περιοδοντική νόσο. Η τερηδόνα εμφανίζεται στους σκύλους, αν και πολύ σπάνια, και είναι εξαιρετικά σπάνια στις γάτες.

Για να διατηρήσουμε τα δόντια τους σε καλή κατάσταση είναι απαραίτητος ο τακτικός οδοντικός έλεγχος από τον κτηνίατρο. Είναι επίσης σημαντικό να βάλουμε στην καθημερινή ρουτίνα τους ένα πρόγραμμα στοματικής φροντίδας ήδη από τη νεαρή ηλικία του ζώου.

Πηγή

WALTHAM® Center for Pet Nutrition | All rights reserved.

Διαβάστε επίσης

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015 – Δωρεάν Οδοντικοί Έλεγχοι σε σκύλους από 200+ κτηνιάτρους, σε όλη την Ελλάδα!

Περιοδοντική νόσος: η συχνότερη πάθηση των ενήλικων σκύλων

Pedigree® Dentastix®: η καθημερινή απόλαυση που φροντίζει τα δόντια του σκύλου