Όπως ο άνθρωπος, έτσι και τα κατοικίδια εμφανίζουν συμπτώματα αλλεργίας όταν το ανοσοποιητικό τους σύστημα εκλαμβάνει ορισμένες αβλαβείς ουσίες ως βλαβερές και αντιδρά σε αυτές. Οι ουσίες αυτές ονομάζονται αλλεργιογόνα. Αλλεργική αντίδραση στο δέρμα μπορούν να προκαλέσουν τα νύγματα παρασίτων αλλά και ορισμένα συστατικά της τροφής που καταναλώνει το κατοικίδιό μας. Η συχνότερη ωστόσο αιτία αλλεργικής δερματίτιδας είναι τα αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος, όπως οι κόκκοι της γύρης, τα ακάρεα της σκόνης κ.ά. Η φλεγμονώδης και κνησμώδης δερματοπάθεια, για την οποία υπάρχει γενετική προδιάθεση και η οποία προκαλείται από αεροαλλεργιογόνα του περιβάλλοντος, ονομάζεται ατοπική δερματίτιδα ή ατοπία.

Η ευαισθησία ενός ζώου στα αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος έχει κληρονομικό χαρακτήρα και ορισμένες φυλές σκύλων, όπως το Αγγλικό Μπουλντόγκ, το Γουέστ Χάιλαντ Τεριέ, το Λαμπραντόρ κ.ά., φαίνεται να έχουν προδιάθεση στην εμφάνιση ατοπίας. Ως αλλεργιογόνα μπορούν να δράσουν πολλές ουσίες, όπως η γύρη των λουλουδιών, τα σπόρια από μύκητες, η σκόνη και τα ακάρεα της σκόνης, ο καπνός, η άμμος της γάτας, τα φτερά και πολλά άλλα. Τα συμπτώματα πρωτοεμφανίζονται συνήθως σε νεαρά ζώα ηλικίας έως τριών ετών και σπανιότερα σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Ενδείξεις

Βασικό σύμπτωμα είναι ο κνησμός (φαγούρα), που εκδηλώνεται με ξύσιμο, γλείψιμο ή και δάγκωμα της περιοχής όπου υπάρχει η ενόχληση. Στους σκύλους ο κνησμός εντοπίζεται συνήθως στο πρόσωπο, στην κοιλιά και στα άκρα, ενώ πολύ συχνά παρατηρείται και ωτίτιδα, που εκδηλώνεται με φαγούρα, κοκκίνισμα και συχνά δύσοσμο έκκριμα από τα αυτιά. Στις γάτες οι αλλοιώσεις εντοπίζονται συνήθως στην περιοχή της κεφαλής και των αυτιών ή στον κορμό. Με την πάροδο του χρόνου, τόσο σε σκύλους όσο και σε γάτες, η φαγούρα μπορεί να επεκταθεί σε όλο το σώμα. Πολλές φορές βακτήρια ή και μύκητες δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση, με αποτέλεσμα οι αλλοιώσεις που παρατηρούνται στο δέρμα να γίνονται εντονότερες. Οπως και στον άνθρωπο, η ένταση της αλλεργικής αντίδρασης ενδέχεται να παρουσιάσει εποχικές διακυμάνσεις, εξαιτίας της ποικιλίας των αλλεργιογόνων που κυκλοφορούν στην ατμόσφαιρα κατά τις διάφορες εποχές του χρόνου.

∆ιάγνωση

Η διάγνωση της ατοπικής δερματίτιδας βασίζεται στο ιστορικό, στην κλινική εξέταση και στον αποκλεισμό οποιουδήποτε άλλου αιτίου φαγούρας στο κατοικίδιό μας, όπως οι εξωπαρασιτώσεις, η αλλεργία στην τροφή, η αντίδραση σε προϊόντα περιποίησης του τριχώματος κ.ά. Ενα ζωάκι με ατοπική δερματίτιδα είναι συχνά αλλεργικό ταυτόχρονα και σε παράσιτα ή σε συστατικά της τροφής.

Για να διαπιστωθεί σε ποια αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος είναι ευαίσθητος ο μικρός μας φίλος, μπορούν να γίνουν ειδικές εξετάσεις, όπως η ορολογική εξέταση, που ανιχνεύει συγκεκριμένα αντισώματα, καθώς και η ενδοδερμική δοκιμασία με διάφορα αντιγόνα.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Ιδανικά, χρειάζεται η απομάκρυνση των υπεύθυνων αλλεργιογόνων από το περιβάλλον του κατοικιδίου μας. Αυτό όμως είναι συνήθως πολύ δύσκολο έως αδύνατο, επειδή τα περισσότερα αλλεργιογόνα προέρχονται από δέντρα και φυτά, παρασύρονται με τον άνεμο και φτάνουν στο σπίτι μας. Ωστόσο, ο καλός καθαρισμός των χώρων καθώς και η απομάκρυνση υλικών στα οποία έχουμε διαπιστώσει ότι το κατοικίδιό μας είναι ευαίσθητο μπορούν να περιορίσουν την ένταση των συμπτωμάτων.

Για τη μείωση του κνησμού και ανάλογα με την ένταση του προβλήματος, ο κτηνίατρος μπορεί να μας συστήσει τοπική αγωγή, που θα εφαρμόσουμε στο δέρμα του κατοικιδίου μας, αλλά και φάρμακα που θα δώσουμε στο ζωάκι μας από το στόμα.

Τοπικά εφαρμόζονται δροσιστικές και ανακουφιστικές αντικνησμικές κρέμες, σπρέι και αλοιφές με κορτιζόνη, καθώς και spot-on αμπούλες, που ενισχύουν τον αμυντικό φραγμό της επιδερμίδας. Βοηθά, επίσης, η χρήση ειδικών υποαλλεργικών σαμπουάν.

διαφήμιση

Στη συστηματική αγωγή περιλαμβάνονται τα αντιισταμινικά φάρμακα, τα ω3, ω6 λιπαρά οξέα, που είναι γνωστά για την αντιφλεγμονώδη δράση τους, τα κορτικοστεροειδή, καθώς και ορισμένες ανοσοκατασταλτικές ουσίες, όπως η κυκλοσπορίνη.
Σε πολλές περιπτώσεις, ένα αλλεργικό ζωάκι θα χρειαστεί ειδική αγωγή, όπως αντιβιοτικά ή αντιμυκητιακά φάρμακα, για τη θεραπεία των επιπλοκών που έχουν προκύψει στο δέρμα του από τον ερεθισμό και το έντονο ξύσιμο. Επιπλέον, αν το κατοικίδιό μας παρουσιάσει ωτίτιδα, ο κτηνίατρος θα μας συστήσει κάποιο τοπικό σκεύασμα για την αντιμετώπισή της.

Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη βασική αιτία;

Αν και οι αγωγές που προαναφέραμε βοηθούν στην αντιμετώπιση του κνησμού, δεν αντιμετωπίζουν το βασικό πρόβλημα της αλλεργίας. Για το σκοπό αυτό υπάρχει η ανοσοθεραπεία, που στοχεύει στην απευαισθητοποίηση του ζώου από τα αλλεργιογόνα στα οποία είναι ευαίσθητο και περιλαμβάνει μια σειρά από ενέσεις που πραγματοποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Για να είναι όμως εφικτή η ανοσοθεραπεία, πρέπει να διαπιστωθεί προηγουμένως σε ποιες ουσίες-αλλεργιογόνα είναι ευαίσθητο το κατοικίδιό μας. Αυτό γίνεται με ορολογική ή ενδοδερμική δοκιμή.

Η απευαισθητοποίηση βοηθά συνήθως στη μείωση του κνησμού, ένα μικρό ποσοστό των ζώων παρουσιάζει πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων, αλλά υπάρχει και η πιθανότητα το ζώο να μην ανταποκριθεί στη θεραπεία.

Διαβάστε επίσης

Πώς θα απαλλαγεί από τα δερματικά προβλήματα;

Βακτήριο που σαπίζει το δέρμα του σκύλου;

Μύκητες στο τρίχωμα του σκύλου ή της γάτας; Για να απαλλαγούμε οριστικά είναι απαραίτητος και ο καθαρισμός του χώρου.

Σκασμένη ή ξεφλουδισμένη μύτη;

Μυρίζει… σκυλίλα;